جرثقیل دروازه‌ای نوعی جرثقیل است که از یک سازه دروازه‌ای برای پشتیبانی از بالابر، چرخ دستی و سایر تجهیزات جابجایی مواد استفاده می‌کند. سازه دروازه‌ای معمولاً از تیرها و ستون‌های فولادی ساخته شده و توسط چرخ‌ها یا چرخ‌های بزرگی که روی ریل یا ریل حرکت می‌کنند، پشتیبانی می‌شود.
جرثقیل‌های دروازه‌ای اغلب در محیط‌های صنعتی مانند کارگاه‌های کشتیرانی، انبارها، کارخانه‌ها و سایت‌های ساختمانی برای بلند کردن و جابجایی مواد و تجهیزات سنگین استفاده می‌شوند. آنها به ویژه در کاربردهایی که بار باید به صورت افقی بلند و جابجا شود، مانند بارگیری و تخلیه بار از کشتی‌ها یا کامیون‌ها، مفید هستند.
در صنعت ساخت و ساز، از آنها برای بلند کردن و جابجایی مصالح ساختمانی سنگین مانند تیرهای فولادی، بلوک‌های بتنی و پانل‌های پیش‌ساخته استفاده می‌شود. در صنعت خودرو، جرثقیل‌های دروازه‌ای برای جابجایی قطعات بزرگ خودرو، مانند موتورها یا گیربکس‌ها، بین ایستگاه‌های کاری مختلف در خط مونتاژ استفاده می‌شوند. در صنعت حمل و نقل، جرثقیل‌های دروازه‌ای برای بارگیری و تخلیه کانتینرهای بار از کشتی‌ها و کامیون‌ها استفاده می‌شوند.
دو نوع اصلی جرثقیل دروازه‌ای وجود دارد: ثابت و متحرک. جرثقیل‌های دروازه‌ای ثابت معمولاً برای کاربردهای فضای باز مانند بارگیری و تخلیه بار از کشتی‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که جرثقیل‌های دروازه‌ای ثابتجرثقیل‌های دروازه‌ای متحرکبرای استفاده در فضای داخلی انبارها و کارخانه‌ها طراحی شده‌اند.
جرثقیل‌های دروازه‌ای ثابت معمولاً بر روی مجموعه‌ای از ریل‌ها نصب می‌شوند تا بتوانند در امتداد طول اسکله یا محوطه کشتیرانی حرکت کنند. آنها معمولاً ظرفیت زیادی دارند و می‌توانند بارهای سنگین، گاهی تا چند صد تن، را بلند کنند. بالابر و چرخ دستی یک جرثقیل دروازه‌ای ثابت همچنین می‌توانند در امتداد طول سازه دروازه‌ای حرکت کنند و به آن اجازه دهند بارها را از یک مکان به مکان دیگر بلند کرده و جابجا کند.
از سوی دیگر، جرثقیل‌های دروازه‌ای متحرک به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت نیاز در محل کار جابجا شوند. آنها معمولاً کوچکتر از جرثقیل‌های دروازه‌ای ثابت هستند و ظرفیت بالابری کمتری دارند. آنها اغلب در کارخانه‌ها و انبارها برای جابجایی مواد بین ایستگاه‌های کاری یا انبارهای مختلف استفاده می‌شوند.
طراحی جرثقیل دروازه‌ای به عوامل مختلفی از جمله وزن و اندازه باری که بلند می‌شود، ارتفاع و فضای کاری و الزامات خاص کاربرد بستگی دارد. جرثقیل‌های دروازه‌ای را می‌توان با ویژگی‌ها و گزینه‌های متنوعی بسته به نیاز کاربر سفارشی کرد. این ویژگی‌ها ممکن است شامل کنترل‌های خودکار، درایوهای سرعت متغیر و اتصالات بالابری تخصصی برای انواع مختلف بارها باشد.
در نتیجه،جرثقیل‌های دروازه‌ایجرثقیل‌های دروازه‌ای ابزارهای ضروری برای بلند کردن و جابجایی مواد و تجهیزات سنگین در صنایع مختلف هستند. آنها در اندازه‌ها و پیکربندی‌های متنوعی برای برآوردن نیازهای خاص کاربر عرضه می‌شوند. جرثقیل‌های دروازه‌ای، چه ثابت و چه متحرک، قادر به بلند کردن و جابجایی بارهایی با وزن چند صد تن هستند.
